АКШ президенти Дональд Трамп Орусиянын мурдагы президенти Дмитрий Медведев менен социалдык түйүндөр аркылуу кайым айтышуудан кийин "тийиштүү аймакка" жайгаштыруу буйругун берген суу алдындагы атомдук эки кайык айтылган жерге жетти. Бул тууралуу Кошмо Штаттардын президенти 3-августта журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып билдирди.
"Алар кайсы жерге барышы зарыл болсо, ошол жерге жетти", - деген Трамп андан башка эч нерсе тактап айткан жок. Кайыктар кайсы аймакта экени, алар өзөктүк курал менен жабдылганбы же жокпу, белгисиз. Америкалык суу алдында жүрүүчү атомдук кайыктардын жайгашкан жери сыр болуп эсептелет.
Трамп 1-августта Медведевдин билдирүүсүнөн улам "тийиштүү аймактарга" суу астында сүзүүчү атомдук кайыктардан экөөнү жайгаштыруу буйругун берип, "ар бир сөздүн маңызы өтө маанилүү" экенин белгилеген жана көпчүлүк учурда сөз "күтүлбөгөн кесепеттерге алып келерин" кошумчалаган.
"Свобода" радиосу жазгандай, кемелер "Орусия менен согуш ыктымалдыгына байланыштуу ракета учурула турган зонага" жөнөтүлүшү мүмкүн.
Өз билдирүүсүндө Трамп жагдай күтүлбөгөн кесепеттерге чейин барбайт деп үмүттөнөрүн кошумчалаган.
28-июлда Медведев Х социалдык түйүнү аркылуу Трампка кайрылып, анын Орусияга коюп жаткан шарттары "согушка карай жасалган кадам" болуп калышы мүмкүн экенин жазган жана мурдагы президент Жо Байдендин жолуна түшпөөгө чакырган. Москва, белгилүү болгондой, Байденди АКШнын Орусия менен мамилеси начарлап кетишине айыптап келет.
31-июлда Трамп Орусиянын жана орус мунайынын ири импорттоочусу болгон Индиянын экономикасын "өлүк" деп мүнөздөп, Медведевди "Орусиянын жолу болбогон мурдагы президенти, өзүн дагы эле президентмин деп ойлоп жүрөт" деп атаган жана ал "өтө кооптуу чектен өтө баштаганын" эскерткен.
Медведев ошол эле күнү өзүнүн Telegram каналына Орусия туура жолдо баратканын жана ошол багытын уланта берерин жазган.
Медведев буга чейинки билдирүүлөрүнүн биринде Иранга ядролук курал берүүгө даяр өлкөлөр бар экенин да айткан.
Трамп америкалык суу алдындагы атомдук кемелерди мактап, аларды "эң мыкты жана кубаттуу", сапаты жагынан "башкалардан 20 жыл алдыдагы" кыйратуучу курал деп атаган.
Медведев Иранга ядролук курал берчүлөр бар экенин айтканда сөз Орусия тууралуу болбогонун билдирген.
Трамп кызматка киришкенден тартып Орусия Украинага каршы ачкан согушту токтотуу аракетин көрүүдө, андан азырынча майнап чыга элек. 29-июлда ал Орусияга согушту токтотуу сүйлөшүүлөрүн баштоого 10 күндүк мөөнөт берген.
АКШнын президенти Дональд Трамп өзүнүн атайын чабарманы Стив Уиткофф 6-7-августта, тактап айтканда Украина менен элдешүү тууралуу Москвага берилген 10 күндүк убакыт бүтөйүн дегенде Орусияга бара турганын билдирди.
Трамп эгер Москва 8-августка карата ок атышууларды токтотууга макул болбосо, санкциялар киргизилерин кайталады.
"Санкциялар болот, бирок алар санкцияларды кыйгап өтүүнү катуу өздөштүргөн. Алар айлакер, санкциялардан ийгиликтүү айланып өтүп жатат. Андыктан, мындан дагы кандай жыйынтык болорун көрөбүз", –деди Трамп журналисттерге.
Украинанын президенти Владимир Зеленский Киев менен Москва 1200 туткунду айырбаштоону макулдашканын билдирди. “Азаттыктын” украин кызматы жазгандай, украин лидери бул Стамбулдагы сүйлөшүүлөрдүн жыйынтыктарынын бири болгонун айтты.
“Негизги маселелердин бири – согуш туткундарын алмашуу. Азырынча 1200 адамды алмаштыруу боюнча келишим бар. Тизмени тактоо иштери уланууда”, – деп жазды ал өзүнүн Телеграм каналына.
Владимир Зеленский кабарлагандай, Орусия Украинага кол салган 2022-жылдан бери 5857 украин жаранын алмашуу жолу менен, 555 адамды андан сырткары кайтарып берген. Киев менен Москванын Стамбул келишимдеринин алкагында миңден ашык украин аскери бошотулган.
Орусия менен Украина 23-июлда Стамбулда сүйлөшүүлөрдүн үчүнчү раундун өткөрдү. Анда аскердик туткундардан сырткары эки тарапта кармалып турган жайкын тургундарды да алмашуу жөнүндө сөз болду.
АКШнын президенти Дональд Трамп орус президенти Владимир Путин менен бир нече жолку сүйлөшүүлөрдөн кийин Орусия менен Украинанын ортосунда ок атышпоо келишими жөнүндө көп ойлонгонун, бирок Москва ар бир ирет Украинанын шаарларын бомбалоону кайрадан улантып келгенин кайталады.
“Мен Путин менен көп ирет сүйлөштүм. Менимче, биздин ортобузда аябай жакшы сүйлөшүү болду. Бирок мен үйгө кайтарым менен, Киев жана башка шаарларга бомба ташталып, адамдар өлгөнүн көрүп жаттым. […] Сыягы, ал өтө катуу неме окшойт, бул жаатта эч өзгөрүү болбой койду. Бирок мен таң калып жатам. Бизде аябай жакшы баарлашуулар болду, ошондо буга чекит коюп койсок болмок. Бирок кайра эле бомбалар учуп жатат”, – деди Трамп Newsmax телеканалына курган маегинде.
Америкалык лидер АКШ Орусия ок атышпоо келишимине келбесе, аны жаңы санкциялар күтүп жатканын бышыктады.
Дональд Трамп 1-августта өзүнүн Truth Social социалдык түйүнүндөгү билдирүүсүндо "тийиштүү аймактарга" суу астында сүзүүчү атомдук кайыктардан экөөнү жайгаштыруу буйругун бергенин билдирген. Newsmax телеканалына муну комментарийлеп жатып Трамп кайыктар "Орусияга жакын турганын" айтты.
28-июлда АКШ президенти Дональд Трамп Путинден "аябай көңүлү калганын" айтып, Киев менен тынчтык сүйлөшүүлөрүн жөндөп баштоого эки апта мурда берген 50 күндүк мөөнөтүн кыскартып, 10-12 күн деген шарт коюп жатканын жарыялаган. Кремль Трамптын бул айтканы "эске алынарын" гана билдирип, башка комментарий берген эмес.
Орусиянын президенти Владимир Путин 1-августтагы билдирүүсүндө Украина менен өткөрүлүп келаткан сүйлөшүүлөрдү "жалпысынан оң баалай турганын" билдирген. Бирок ал АКШ президенти Дональд Трамптын койгон шарты тууралуу эч нерсе айткан эмес.